Δημοκρατία

Η πολυφωνία της Δημοκρατίας και η διαχρονική αξία της

«Η δημοκρατία στηρίζεται στην πολυφωνία και για να υπάρξει πολυφωνία οφείλεις να διαφωνείς ακόμη και όταν συμφωνείς» και άλλα ΑΝΟΡΘΟΔΟΞΑ και ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ του δημόσιου καθ’ ημάς βίου

ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Το 2050 η Ελλάδα είναι ομόσπονδο κρατίδιο της μεγάλης Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πλην όμως για τη διατήρηση της εθνικής της μνήμης τις εξετάσεις για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια εξακολουθεί να τις αποκαλεί Πανελλήνιες. Στις πανελλήνιες λοιπόν εξετάσεις του 2050, σαράντα χρόνια μετά την υπογραφή του Μνημονίου, οι φοιτητές στο μάθημα της έκθεσης είχαν να διαλέξουν ανάμεσα σε δύο θέματα.

Η εκφώνηση του πρώτου ήταν σχετικά απλή: «Η σχέση εθνικής παλιγγενεσίας, υδρογονανθράκων και ποίησης του Οδυσσέα Ελύτη».

Η εκφώνηση του δεύτερου ήταν πιο πολύπλοκη, όμως η ανάπτυξή του ήταν προφανέστερη:

«Το 2012, μετά τις εκλογές του Ιουνίου σχηματίσθηκε τρικομματική κυβέρνηση. Τα κόμματα που την αποτελούσαν είχαν διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές. Το ένα, η ΝΔ ήταν φιλελεύθερο κεντροδεξιό, το δεύτερο το ΠΑΣΟΚ ήταν μέλος της σοσιαλιστικής διεθνούς και το τρίτο που ονομαζόταν ΔΗΜΑΡ προερχόταν από την αριστερά. Η τρικομματική αυτή κυβέρνηση είχε αναλάβει τις λεγόμενες και "σκληρές" διαπραγματεύσεις με την τρόικα των δανειστών. Παρά τις διαφορές τους, και τα τρία συμφωνούσαν ότι οι δανειστές κακώς έθεταν θέμα περιστολής του έμψυχου υλικού που αποτελούσε τότε τον δημόσιο τομέα. Αντέτασσαν σθεναρούς αριθμούς οι οποίοι αποδείκνυαν πως η θεωρία περί υπεραρίθμων ήταν ζήτημα προτεσταντικής ηθικής και ουχί ρεαλιστικών ορθόδοξων λογαριασμών. Τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης την είχε κερδίσει ένα κόμμα με ριζοσπαστικές θέσεις που ονομαζόταν ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό κατηγορούσε την τρικομματική κυβέρνηση πως αντί να προβάλλει σθεναρή αντίσταση είχε παραδοθεί στον εναγκαλισμό των δανειστών. Αντί να φροντίζει τα συμφέροντα του λαού σαλιάριζε δημοσία μαζί τους σαν τους δούκες με τους λακέδες στα σίριαλ βρετανικής παραγωγής. Συμφωνούσε όμως και αυτό πως κακώς ετίθετο θέμα περιστολής του έμψυχου υλικού που αποτελούσε τότε τον δημόσιο τομέα. Στις εκλογές του 2012 εξελέγησαν για πρώτη φορά στην ελληνική Βουλή εκπρόσωποι ενός ανδροπρεπούς κόμματος το οποίο επεκαλείτο την ιδεολογία των ναζί, χαιρετούσαν αναλόγως, και γαύγιζαν σαν γερμανοί αξιωματικοί σε χολιγουντιανές παραγωγές, αν και αυτοί συνήθως είναι κομψοί και ξανθωποί. Συμφωνούσαν όμως κι αυτοί πως κακώς ετίθετο θέμα περιστολής του έμψυχου υλικού που αποτελούσε τότε τον δημόσιο τομέα. Το τελευταίο εναπομείναν σφυροδρέπανο επί ευρωπαϊκού εδάφους κυμάτιζε στα γραφεία ενός κόμματος που βρίσκονταν στην τοποθεσία Περισσός και το οποίο κόμμα κατηγορούσε όλα τα άλλα κόμματα ότι θέλουν να παραδώσουν τον λαό σε αιμοβόρα μονοπώλια. Πιστό στην ιδεολογία του συμφωνούσε κι αυτό πως κακώς ετίθετο θέμα περιστολής του έμψυχου υλικού που αποτελούσε τότε τον δημόσιο τομέα».

Ζητήθηκε από τους υποψήφιους να εξηγήσουν το φαινόμενο: «Πώς είναι δυνατόν τόσα κόμματα με τόσο διαφορετικές ιδεολογικές καταβολές να συμφωνούν μόλις μπαίνει ζήτημα περιστολής του έμψυχου υλικού στον δημόσιο τομέα;». Σωστές απαντήσεις θεωρήθηκαν όσες εξηγούσαν ότι η δημοκρατία στηρίζεται στην πολυφωνία και για να υπάρξει πολυφωνία οφείλεις να διαφωνείς ακόμη και όταν συμφωνείς. Εξάλλου, όπως προσφυώς σημείωσε αριστούχος εξεταζόμενος, το έμψυχο υλικό στον δημόσιο τομέα δεν έχει ιδεολογικό χρώμα. Η αξία του είναι διαχρονική όπως και των υδρογονανθράκων στο Αιγαίο

[ΠΗΓΗ: Τάκης Θεοδωρόπουλος, ΑΝΟΡΘΟΔΟΞΑ στα ΝΕΑ Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012]

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας στις 9:30 μ.μ.

Κρίση: δημοκρατία ή τρομοκρατία (επίκαιρο άρθρο)

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δυναμώνει η ανάγκη να λαμβάνονται δύσκολες και γρήγορες αποφάσεις. 


Άρθρο του συγγραφέα/ καθηγητή Πανεπιστημίου Νίκου Κοτζιά στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία


   Η πολιτική μπορεί να ανταποκριθεί με δύο τρόπους σε αυτή την πίεση επιτάχυνσης: Είτε με αύξηση της δημοκρατίας, της λαϊκής συμμετοχής και της εμπιστοσύνης στους δημοκρατικούς θεσμούς, είτε με αυταρχικές πρακτικές. Οι τελευταίες έχουν ως αφετηρία τους την επίκληση της «εξωτερικής πίεσης» της κρίσης και της «απαίτησης» να μιλήσουν «οι ειδικοί» και όχι ο λαός. Συνολικά, εντείνεται η τάση οι αποφάσεις να λαμβάνονται από έναν όλο και πιο μικρό κύκλο ανθρώπων. Τάση που έχω ονομάσει ως «εσωτερίκευση» του πολιτικού συστήματος. 
    Επί παραδείγματι, ακόμα και αν οι αποφάσεις ψηφίζονται τυπικά στη Βουλή, ουσιαστικά η τελευταία απλά πειθαρχεί σε αποφάσεις που έχουν ληφθεί ήδη στο υπουργικό συμβούλιο. Αλλά και το τελευταίο τείνει όλο και περισσότερο να περιορίζεται στην υιοθέτηση πολιτικών που έχουν διαμορφωθεί σε ένα μικρό κύκλο υπουργών και συνεργατών του πρωθυπουργού. 
     Αντίθετα με την υπάρχουσα πρακτική, κατά τη γνώμη μου, όταν το σύστημα βρίσκεται σε κρίση, αυξάνει η ανάγκη να δίνονται λύσεις στα προβλήματα που προκύπτουν, με ακόμη περισσότερη δημοκρατία. Στο βαθμό που δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, και συνακόλουθα παραβιάζονται προεκλογικές δεσμεύσεις, όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού τείνουν προς την απόσυρση από τη σφαίρα του νόμιμου δημόσιου βίου. Η απόσυρση αυτή μπορεί να είναι αποτέλεσμα κατάθλιψης, παραίτησης, εσωστρέφειας. Αλλά και της αίσθησης ότι δεν υπάρχουν θετικές λύσεις εντός των υπαρχόντων πλαισίων. Σε αυτή την τελευταία περίπτωση ένα τμήμα της κοινωνίας μπορεί να φλερτάρει με τη βία. Οταν η δημοκρατία όχι μόνο δεν αναπτύσσεται, αλλά σε ένα βαθμό υπονομεύεται, τότε φαντάζει η κήρυξη του άμεσου πολέμου στο σύστημα ως μια εναλλακτική διέξοδος. 


Δίπλα στους ανθρώπους που είναι ψυχολογικά καταναγκαστικοί και πιστεύουν ότι έχουν δικαιώματα ζωής ή θανάτου επί τρίτων, αρχίζουν να υιοθετούν μεθόδους βίας εκείνοι οι απελπισμένοι πολίτες που δεν βλέπουν να υπάρχει τρόπος να αλλάξει κάτι στις υπάρχουσες συνθήκες, με τους υπάρχοντες κανόνες. Ακόμα δε και αν πιστεύουν στις δημοκρατικές διαδικασίες, διαπιστώνουν συχνά ότι δεν είναι δυνατή η αξιοποίησή τους, διότι οι κατέχοντες τις υπονομεύουν ή, έστω, τις περιορίζουν. Σε αυτή την περίπτωση νιώθοντας αδιέξοδο μπορούν εύκολα να πιστέψουν ότι η λύση βρίσκεται στη βίαια επιβολή άλλων επιλογών από τις κυρίαρχες. Να αναζητήσουν χώρους «αυτονομίας» και να θεωρήσουν ότι ακόμα και η τρομοκρατία αποτελεί μια πρέπουσα απάντηση στα αδιέξοδα που νιώθουν. 


Η τρομοκρατία μπορεί να γεννηθεί από ακραίες ψυχοπνευματικές αντιλήψεις συγκεκριμένων προσωπικοτήτων. Αλλά, ταυτόχρονα, μπορεί να είναι προϊόν της αίσθησης ότι δεν υπάρχουν λύσεις στο υπάρχον θεσμικό σύστημα και δια μέσου αυτού. Σε μια τέτοια περίπτωση η έλλειψη ή ο περιορισμός της δημοκρατίας αποτελεί τροφοδότη ακραίων επιλογών. Γι' αυτό η ανάπτυξη της δημοκρατίας είναι άμεσα αναγκαία σε συνθήκες κρίσης, ως όπλο αποτροπής της μετατροπής της οικονομικής κρίσης σε κρίση των δημοκρατικών θεσμών. Σήμερα η χώρα ακριβώς λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζει, χρειάζεται την ενίσχυση της δημοκρατίας. Αντίθετα, το τελευταίο που θα χρειαζόταν είναι ο περιορισμός της στο όνομα των απαιτήσεων της κρίσης, πράγμα που ήδη γίνεται και η αυταρχική αντιμετώπιση των συνακόλουθών της, παγίδα που μπορεί να επανεμφανιστεί. 

[ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010 Άρθρο του ΝΙΚΟΥ ΚΟΤΖΙΑ Συγγραφέα, καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά]

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας στις 10:53 μ.μ.

Δημοκρατία, πολιτική ηθική και πολιτισμός όλα συνάρτηση της οικονομίας με την Παιδεια μοναδική οδό σωτηρίας

Τα πόδια, όσο κουρασμένα κι αν είναι, λέει ο Σεφέρης, τρέχουν «στο παραμικρό σφύριγμα του κέρδους». Και ποιος είναι, σήμερα ο δρόμος της σωτηρίας; Μόνο ο αργός κι επίμονος δρόμος της αγαθής παιδείας, που οδηγεί στην επίγνωση του κοινού συμφέροντος. Οι αδικίες αίρονται μέσα από την αλληλεγγύη.  Κι αλληλεγγύη χωρίς παιδεία δεν υπάρχει. Πρέπει όμως εμείς οι ίδιοι να καταφέρουμε μόνοι μας να άρουμε τις αδικίες που υπάρχουν δίπλα μας.

 «Και όσο καιρό υπάρχει ειρήνη και ευημερία, οι πόλεις και οι πολίτες έχουν αισθήματα ευγενικά, επειδή δεν αντιμετωπίζουν καταστάσεις σκληρής, ακούσιας ανάγκης. Καθώς όμως ο πόλεμος αφαιρεί την καθημερινή ευπορία, αποβαίνει διδάσκαλος της βιαιότητας και εξομοιώνει την υπάρχουσα πολιτική κατάσταση με την οργισμένη διάθεση των πολλών».

Αυτή η γνωστότατη θουκυδίδεια άποψη (3.82) ερμηνεύει, με τρόπο καθολικό θα λέγαμε, την ανθρώπινη συμπεριφορά σε συνθήκες ειρήνης και σε καταστάσεις πολέμου ή πολιτικών αναταραχών: η δημοκρατία, η πολιτική ηθική και ο πολιτισμός έχουν βάση την υλική ευημερία, την υλική άνεση. Η άγρια ανθρώπινη φύση ηρεμεί μέσα στην ασφάλεια των υλικών αγαθών.

Άνετος και ευχάριστος βίος δεν υπάρχει όταν δεν ικανοποιούνται και δεν θεραπεύονται οι καθημερινές ανάγκες. Η κοινωνική ηθική είναι συνάρτηση της οικονομίας. Οι άνθρωποι μπορεί να έχουν μεταφυσικές ανησυχίες, αλλά, τελικά, η βάση της μεταφυσικής είναι η οικονομία - δεν αναφερόμαστε καν στις τέχνες και στα γράμματα.

Ο Θουκυδίδης δεν ήταν χριστιανός - ήταν αυστηρός και έλλογος αναλυτής πολιτικών και οικονομικών καταστάσεων. Αλλά και η χριστιανική Ευρώπη του 2012 δεν χαρακτηρίζεται από τις ευαγγελικές προτροπές πως όσοι έχουν δύο χιτώνες πρέπει να δίδουν τον έναν. Ούτε η πολιτική της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας είναι «ελεήστε τους φτωχούς του Νότου, διότι έτσι θα εισέλθετε στη Βασιλεία των Ουρανών». Όσο για μας, τους ορθόδοξους και ελληνοθρεμμένους Ελληνες, οι καταθέσεις στις τράπεζες φαίνεται πως έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις «καταθέσεις» της ψυχής. Τα πόδια, όσο κουρασμένα κι αν είναι, λέει ο Σεφέρης, τρέχουν «στο παραμικρό σφύριγμα του κέρδους».

Τα λέω αυτά επειδή οι πολλαπλές και ακραίες μορφές βίας, που όσο περνά ο καιρός όλο και αυξάνονται, δεν είναι άσχετες με τη δεινή οικονομική κρίση που καθημερινά βιώνει η περίτρομη και ανασφαλής κοινωνία μας. Αλλά, από την άλλη, οι διαπιστώσεις, όσο σωστές και αν είναι, δεν λύνουν το πρόβλημα από μόνες τους. Ούτε οι μεσσιανικού τύπου διακηρύξεις, ούτε τα ευχολόγια. Η σωτηρία μας είναι ζήτημα αυτογνωσίας, η διατήρηση της ζωής του Έθνους επαφίεται στην πατριωτικού τύπου αυτοσυνειδησία μας. Και τούτο, επειδή ακόμη και τώρα ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας δεν έχει συνειδητοποιήσει πως η ευθύνη γι' αυτή την εθνική αναταραχή είναι πρωτίστως δική μας. Η πολιτική που εμείς εγκρίναμε, χειροκροτήσαμε και υποστηρίξαμε φανατικά, από τη Μεταπολίτευση και μετά, είναι αυτή που ευθύνεται, εν πολλοίς, για τη σημερινή κατάσταση. Όλες οι μικρές ή μεγάλες βιαιότητες και εγκληματικές ενέργειες οφείλονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην άποψη πως για όλα φταίνε οι άλλοι και πως, επομένως, εμείς είμαστε οι «καθαροί» και αναμάρτητοι τιμωροί. Τόσο οι παρακρατικού τύπου νοοτροπίες (που εξακολουθούν και σοβούν στον κρατικό οργανισμό), τόσο οι ανήθικες, φασιστοειδείς συνδικαλιστικές επιτροπές (δημοκρατικών δήθεν κομμάτων) όσο και οι ηλίθιες αλλά τόσο επικίνδυνες «επαναστατικές» οργανώσεις, που εξακολουθούν και σήμερα ακόμη να μας τρομοκρατούν και να μας σκοτώνουν, δεν είναι τίποτε άλλο παρά εκφάνσεις και ενέργειες ανθρώπων που πιστεύουν πως έχουν τη σφραγίδα της δωρεάς και κρατούν αξιωματικά το σπαθί της δικαιοσύνης.

Βρισκόμαστε λοιπόν εκτός ορίων; Ζούμε και πορευόμαστε ως κοινωνία και ως άτομα δασκαλεμένοι μόνο και αποκλειστικά από τον πόλεμο και την επιθετικότητα; Ναι. Σε μεγάλο βαθμό. Προφανώς, δεν ζούμε μέσα σε πολεμικές συνθήκες (ελπίζουμε να μη μας συμβεί και αυτό), αλλά ο πόλεμος έχει πολλά ποδάρια και πολλά πρόσωπα. Ειδικά ο εμφύλιος πόλεμος και η ενδοοικογενειακή, ενδοκοινωνική διαμάχη. Ξανά λοιπόν αφήνουμε να μας δασκαλεύουν σκληρές ανάγκες, οδηγός μας γίνεται η καθημερινή φθορά, κατηχητής μας η ιδεοληψία πως φταίνε όλοι εκτός από εμάς. Ζούμε - και πρέπει να το αντιληφθούμε αυτό μια ώρα νωρίτερα - μέσα σε αυτή την οριακή κατάσταση ενός εξαθλιωμένου Κράτους και ενός υπό αμφισβήτηση Έθνους, επειδή (το έχουμε πει πολλές φορές) η οικονομική κρίση είναι μόνο μια πλευρά της μεγάλης Κρίσης μας.

Και ποιος είναι ο τρόπος άραγε, ποια η οδός εκείνη που θα μπορούσε να μας οδηγήσει εκτός κινδύνου, έξω από το ναρκοπέδιο-σπουδαστήριο του διδασκάλου της βίας; Μόνο ένας: ο αργός, επίπονος δρόμος της αγαθής παιδείας, που οδηγεί στην επίγνωση του κοινού συμφέροντος. Οι αδικίες αίρονται μέσα από την αλληλεγγύη. Αλληλεγγύη χωρίς παιδεία δεν υπάρχει. Πρέπει εμείς οι ίδιοι να καταφέρουμε μόνοι μας να άρουμε τις αδικίες που υπάρχουν δίπλα μας. Ένας άπορος καρκινοπαθής που περιμένει ώρες να ανοίξουν τα φαρμακεία, ένας άνεργος που δεν μπορεί να βρει δουλειά, ένας νέος που δεν ξέρει ποιο το κοινωνικό καλό και το κοινωνικό συμφέρον, όλοι μας, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, γινόμαστε πάλι μαθητές του ίδιου βίαιου δασκάλου. Μαθητεύουμε όλοι, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε, στα θρανία μιας απάνθρωπης κοινωνίας. Αυτή είναι που, με την ανοχή μας, προσφέρει δωρεάν μαθήματα στο παρόν, αλλά έχει μεγάλες προσδοκίες στο αίμα και στη βία του μέλλοντος.

[Γιώργης Γιατρομανωλάκης, καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας, ΤΟ ΒΗΜΑ  1-07-2012]

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας στις 5:06 μ.μ.

Ετικέτες ΑΡΘΡΟ, Δημοκρατία και Πολιτισμός συνάρτηση της οικονομίας, Παιδεία ο μόνος δρόμος σωτηρίας

ΠΈΜΠΤΗ, 24 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2011

Το πολίτευμα όπως το κατάντησαν

Η κατάντια του δημοκρατικού πολιτεύματος: οι αγορές ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις και υπαγορεύουν πολιτικές και οικονομικά προγράμματα σ’ όλο τον κόσμο… Μπορεί κανείς να μιλήσει για ελπίδα; 

Ποιος κάνει κουμάντο στην πόλη; Η αβίαστη απάντηση στην ερώτηση αυτή είναι: «πάντως όχι ο δήμος». Η κατάντια είναι παγκόσμια. Έγινε φανερό ότι η «ελεύθερη» αγορά δεν έχει συνάφεια ούτε με τη δημοκρατία ούτε με την ευημερία. Η αγορά καταστρέφει τις δουλειές και τις ζωές των ανθρώπων, ανεβοκατεβάζει κυβερνήσεις, υπαγορεύει πολιτικές και οικονομικά προγράμματα και εχθρεύεται τη δημοκρατία. Είναι χρήσιμο να θυμόμαστε τον Επιτάφιο του Περικλέους: «... και ονομάζεται το πολίτευμα αυτό, επειδή δεν αποβλέπει στο συμφέρον των λίγων αλλά των πολλών, δημοκρατία...» (Θουκυδίδης, Ιστορία, βιβλίο Β, 37).

Όχι, ο δήμος δεν είναι αμέτοχος. Ξέρουμε τους αυτουργούς και τους συνεργούς του εγκλήματος. Και ξέρουμε επίσης ότι το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας που τελείται εδώ και δύο περίπου δεκαετίες στον πλανήτη, το έγκλημα του νεοφιλελευθερισμού, δεν θα είχε γίνει αν δεν το είχε ανεχτεί ή και πριμοδοτήσει ο δήμος. Αλλά δεν πρέπει να παραβλέψουμε την τερατώδη παραπλάνηση, το φενακισμό και τη χειραγώγηση που υπέστησαν οι συνειδήσεις από μηχανισμούς τρομακτικής βίας όχι μόνο στο συμβολικό επίπεδο της γλώσσας και άρα και της συνείδησης αλλά και στους υλικούς όρους ύπαρξης των ανθρώπων. «Στην πραγματική ιστορία, όπως είναι γνωστό, η κατάκτηση, η υποταγή, η φονική αρπαγή, εν συντομία η βία, παίζουν το μεγάλο ρόλο. Στην απαλή πολιτική οικονομία επικρατούσε από πάντα το ειδύλλιο ...»

Η ήττα των κοινωνιών είναι συντριπτική. Ηττηθήκαμε σε πόλεμο κοινωνικό και πολιτικό.Ωστόσο, οι νικητές θα πληρώσουν ακριβά τη νίκη τους. Η ιστορία διδάσκει ότι και οι νίκες χρειάζονται μέτρο, ότι η λεηλασία των ηττημένων δεν είναι φρόνιμο να είναι ολοκληρωτική. Θυμόμαστε καλά, πόσο ακριβά πλήρωσαν οι νικητές τη νίκη τους στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πώς η Συνθήκη των Βερσαλλιών με τις αβάσταχτες πολεμικές επανορθώσεις που επέβαλαν οι νικητές στην ηττημένη Γερμανία οδήγησε στη γέννηση τεράτων (πτώση τη Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, άνοδος του ναζισμού). Θυμόμαστε επίσης πώς αξιοποιήθηκε η εμπειρία αυτή μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου η ηττημένη Γερμανία αντιμετωπίστηκε με τον αντίθετο ακριβώς τρόπο: Όχι μόνο ανεστάλη η πληρωμή των πολεμικών αποζημιώσεων στους νικητές αλλά και έγινε γενναίο «κούρεμα» των χρεών της Γερμανίας.

Να συνειδητοποιήσουμε τη ρίζα του προβλήματος: Η ασύμμετρη, καθότι άνιση, παγκοσμιοποίηση, που βάζει τις χώρες της Δύσης να ανταγωνίζονται τους μισθούς της Κίνας και της Ινδίας, που επιβάλλει τη γενικευμένη φτώχεια ως συνταγή για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, παντού κι όχι μόνο στην Ελλάδα που έχει επιπλέον και τις δικές της παθογένειες. Τη φτώχεια που είναι η τελική αιτία και ο λόγος των μεγάλων κρίσεων, όπου η υπερπροσφορά αγαθών αντικρίζεται με την υποκατανάλωση (λόγω φτώχειας). Ας μην αφήσουμε να μας φενακίσουν άλλο. Η χρησιμοποίηση τεχνοκρατών στην κυβέρνηση σημαίνει απαλλαγή των κομμάτων από την πολιτική ευθύνη με σύγχρονη μεταβίβασή της σε πρόσωπα που εξ ορισμού δεν την έχουν, ούτε μπορούν να την έχουν. Χώρια που πολλοί από αυτούς που κυκλοφορούν στην πολιτική αγορά ως τεχνοκράτες είναι αυτουργοί ή συνεργοί στο πολιτικό έγκλημα του νεοφιλελευθερισμού στη χώρα μας και στον κόσμο.

Το ξέρω, είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς σήμερα για ελπίδα. Ωστόσο η ελπίδα, ως ιστορική και όχι ως θεολογική κατηγορία, είμαστε εμείς. Δεν μας μένει παρά να υπερασπιστούμε το νόμο, τα ατομικά και κοινωνικά μας δικαιώματα. «Μάχεσθαι χρη τον δήμον υπέρ του νόμου όκωσπερ τείχεος» («Ο λαός πρέπει να υπερασπίζεται τον νόμο όπως μάχεται για τα τείχη της πόλης του» - Ηράκλειτος). Όπως το διατυπώνει πάλι ο Ηράκλειτος, όπως τον σώζει ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια: «Ηράκλειτος το αντίξουν συμφέρον και εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίαν... και πάντα κατ' έριν γίνεσθαι»(Ο Ηράκλειτος έλεγε ότι τα αντίθετα ενώνονται και από τα διαφορετικά προκύπτει η ωραιότερη αρμονία και ότι όλα προκύπτουν από συγκρούσεις).

[ΠΗΓΗ: ΑΡΙΣ ΚΑΖΑΚΟΣ, καθηγητής Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ – δημοσιεύτηκε στο ΦΑΚΕΛΟ της Κυριακάτικης ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ με θέμα: «Υπάρχει δημοκρατία στην Ευρώπη», 13 Νοεμβρίου 2011]

ΑΣΚΗΣΗ: να εντάξετε το παραπάνω κείμενο σε κάποιο γραμματειακό είδος σύμφωνα με τη θεωρία του σχολικού βιβλίου (δοκίμιο σελίδες 131-132, άρθρο σελίδα 166, διαφορές άρθρου δοκιμίου σελίδα 171 και επιφυλλίδα σελίδα 201

Στοιχεία για την απάντηση (σύμφωνα με τη θεωρία του σχολικού βιβλίου)

Το κείμενο αυτό, «Το πολίτευμα όπως το κατάντησαν»,που έχει γραφεί από τον καθηγητή Άρι Καζάκο και δημοσιεύτηκε στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ μαζί με άλλα κείμενα που είχαν για θέμα τη «δημοκρατία στην Ευρώπη σήμερα», θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ΑΡΘΡΟ, έχει όμως πολλά χαρακτηριστικά αποδεικτικού δοκιμίου. Ο συγγραφέας παίρνει αφορμή για τους προβληματισμούς του από τα τρέχοντα πολιτικά γεγονότα με τη χρησιμοποίηση τεχνοκρατών στην κυβέρνηση (βλέπε προτελευταία παράγραφο: «η χρησιμοποίηση τεχνοκρατών στην κυβέρνηση σημαίνει απαλλαγή των κομμάτων από την πολιτική ευθύνη») προχωρεί όμως σεπαρατηρήσεις και σκέψεις γενικότερου ενδιαφέροντος για τη μορφή που έχει πάρει σήμερα το δημοκρατικό πολίτευμα (σύμφωνα με τις θέσεις που διατυπώνει πρόκειται για κατάντια). Επομένως, παρόλο που αφορμάται από ένα επίκαιρο γεγονός, δεν έχει επικαιρικό χαρακτήρα και με την έννοια αυτή είναι δοκίμιο. Εξάλλου, η οργάνωσή του μπορεί να μην είναι πολύ αυστηρή, αλλά σίγουρα ο συγγραφέας, διαρθρώνει τις σκέψεις του λογικά προσκομίζοντας πλούσιο υλικό για να υποστηρίξει τη θέση του. Τα πολλά παραδείγματα και οι παραπομπές στις πηγές (κυρίως σε αρχαίους συγγραφείς Θουκυδίδης, Ηράκλειτος κ.ά),  είναι ένα στοιχείο επιστημονικού λόγου που μαζί με την επίκληση στη λογική που επικρατεί, συνηγορούν για την κατάταξη του κειμένου στα δοκίμια.   Το ύφος του είναι βέβαια επίσημο και σοβαρό αλλάεύκολα διακρίνουμε τον προσωπικό τόνο του συγγραφέα π.χ. «ποιος κάνει κουμάντο στην πόλη;»  

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας