Ελευθερία-Δημοκρατία

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ: πληροφοριακό υλικό για τη σημασία της, τους κινδύνους που την απειλούν σήμερα και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί ο άνθρωπος να την διαφυλάξει

Ο πόθος της ελευθερίας και η δύναμη της εξουσίας



1. Ελευθερία, το πολυτιμότερο αγαθό και αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου. Απόδειξη η διαρκής προσπάθεια του ανθρώπου να την κατακτήσει και οι αγώνες, στους οποίους δεν διστάζει να θυσιάσει ό,τι πολυτιμότερο. Πλήθος τα ιστορικά παραδείγματα, που επιβεβαιώνουν ότι, για να ζει ο άνθρωπος ελεύθερος προσφέρει ακόμη και τη ζωή του.


2. Αφήστε το άτομο ελεύθερο και να έχετε εμπιστοσύνη ότι θα κάνει συνειδητά το καθήκον του. Αυτή είναι ελληνική ιδέα. Και ίσως δεν υπάρχει τελειότερος και αγωνιστικότερος λόγος ελευθερίας από αυτόν. Την καταπίεση, τον περιορισμό και την απαγόρευση δεν θα τα βρούμε εύκολα στο λεξιλόγιο της ελληνική θεωρίας για την ελευθερία. Το ελληνικό πνεύμα παρέμεινε αδιάφθορο, γιατί γραφές και ιερατεία και πολιτικούς δεν ανεχόταν πάνω απ’ το κεφάλι του. Μόνον ρήτορες, φιλόσοφοι, ιστορικοί ποιητές και καλλιτέχνες του έδειχναν το δρόμο της ελεύθερης σκέψης και της δημιουργίας… Με αυτή την έννοια πρώτη φορά στην Ελλάδα κερδήθηκαν η ελευθερία του ανθρώπου και ο λόγος της ελευθερίας. [από το ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ του Χρ. Τσολάκη, ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΛΥΚΕΙΟΥ σελ. 380]


3. Ελεύθερος άνθρωπος: στον όρο αυτό κάθε λαός ανάλογα με τον πολιτισμό και την πνευματική του καλλιέργεια, έδωσε διαφορετικό περιεχόμενο. Έτσι, για παράδειγμα στους ανατολικούς λαούς, η τυφλή υποταγή του πολίτη στην επιταγή ενός βασιλιά, συχνά θεοποιημένου, ή η υπακοή στις επιταγές μιας θρησκείας σκοτεινής και αδιάλλακτης, ήταν δεδομένα που κανείς δεν τολμούσε να αμφισβητήσει. Αντίθετα το κλασικό ελληνικό ιδανικό ζητούσε από τον άνθρωπο να μετατρέψει τον εξωτερικό εξαναγκασμό σε πειθαρχία εσωτερική. Να υπακούσει, δηλαδή, στους νόμους της πατρίδας και να πειθαρχήσει στους άρχοντες, αλλά όχι από υποχρέωση ή το φόβο της τιμωρίας αλλά έχοντας συνειδητοποιήσει την αξία που έχει αυτός ο συμβιβασμός στην κοινωνική του συμβίωση. Στη δημοκρατική ελληνική πόλη, το άτομο λυτρωμένο από την αμάθεια, την πρόληψη και το φόβο, φωτισμένο και περήφανο, συμμετέχει ενεργά και υπεύθυνα στη διακυβέρνηση της πολιτείας… [Ι. Θ. Κακριδής]


4. Ελευθερία, η πραγμάτωση του ανθρώπου: Ελευθερία θα ειπεί: απόσειση του ζυγού μιας δουλείας. Και τελείωση: υπερνίκηση της ατέλειας. Τον πόθο της τελειότητας τον αισθάνεται και τον καταξιώνει μόνο ένα δραματικά προνομιούχο ον μέσα στον κόσμο: εκείνο που έχει επίγνωση της ατέλειας και της δουλείας του, αλλά επειδή δεν θέλει να υποταχθεί, κάνει νόημα και πρόγραμμα της πνευματικής ζωής την υπέρβαση της ατέλειας, την αποτίναξη της δουλείας. Ιδού ο ορισμός του ανθρώπου: Το ψεύδος είναι δουλεία, είναι ατέλεια. Η ασκήμια είναι δουλεία, είναι ατέλεια. Το κακό είναι δουλεία, είναι ατέλεια. Όταν καταλύω το ψεύδος με την εύρεση και τη βεβαίωση της αλήθειας, όταν καταλύω την ασκήμια με την αποκάλυψη του ωραίου σε όλες τις μορφές του, όταν καταλύω το κακό με την αναγνώριση και επιβολή το αγαθού – ελευθερώνω μέσα μου τον άνθρωπο από μια ταπεινωτική δουλεία, του δίνω τη δύναμη και τη χαρά να υπερνικήσει μιαν ανυπόφορη ατέλεια, και έτσι προσφέρω νόημα στη ζωή μου, την κάνω αξιοβίωτη.. Τόσο πιο άνθρωπος γίνεται το θνητό ζώο, όσο μεγαλύτερες και βεβαιότερες νίκες σημειώνει σ’ αυτή τη δύσκολη άθληση. [από την ΗΘΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ του Ε.Π. Παπανούτσου, ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ σ. 386]


5. Σκέψεις για την αξία της ελευθερίας: «όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά» (Ρήγας Φεραίος). Το ελεύθερο πνεύμα αμφιβάλλει, κρίνει, αμφισβητεί, αποδοκιμάζει, προτείνει. Αναζητά επίμονα την αλήθεια. Αποτέλεσμα της ελεύθερης πνευματικής ζωής είναι η ανάπτυξη των επιστημών, η άνθηση των γραμμάτων και των τεχνών. Η δημιουργία απορρέει από τη φαντασία, την επινοητικότητα, την πρωτοβουλία και την ανεμπόδιστη άσκηση των δυνάμεων του και, σε τελική ανάλυση, από το κατά πόσο ελεύθερος είναι ο άνθρωπος. 


6. Ποιοι κίνδυνοι απειλούν την ελευθερία του σύγχρονου ανθρώπου (οι σύγχρονες μορφές δουλείας δεν είναι πάντα ευδιάκριτες). Η πνευματική ελευθερία του ανθρώπου απειλείται από τα ΜΜΕ, που με την κατευθυνόμενη πληροφόρηση, τη δύναμη της εικόνας κλπ, μπορούν να τη χειραγωγούν, κινδυνεύει από τις προκαταλήψεις, την ιδεοληψία και το δογματισμό, επειδή κρατούν δέσμια τη σκέψη, ο μηχανισμός του καταναλωτισμού ή το κυνήγι των υλικών αγαθών στο οποίο τον «σπρώχνουν» με τη διαφήμιση (υλικός ευδαιμονισμός), εξανδραποδίζει ψυχικά τον άνθρωπο, κίνδυνος για την εσωτερική- ψυχική ελευθερία είναι και οι αδυναμίες, τα πάθη και τα ένστικτα, που όταν δεν μπορεί να τα χαλιναγωγήσει τον άγουν και τον φέρουν, και η τεχνολογία μπορεί να υπονομεύει την ελευθερία του σύγχρονου ανθρώπου, όταν δεν εξουσιάζει πια ο άνθρωπος τη μηχανή, αλλά η μηχανή είναι εκείνη που διαμορφώνει τις αντικειμενικές συνθήκες της ζωής του, τέλος και η παγκοσμιοποίηση με τη συνακόλουθη μαζοποίηση είναι μια έσχατη απειλή.


7. Η γνώση απελευθερώνει τον άνθρωπο. Ένα πρώτο, αλλά πολύ σπουδαίο, βήμα άρσης των απειλών και κινδύνων της ελευθερίας, ειδικά σήμερα που οι μορφές της δουλείας δεν είναι πάντα ευδιάκριτες, είναι η γνώση τους, η συνειδητοποίησή τους. Υπάρχουν πολλοί και ποικίλοι μηχανισμοί εξανδραποδισμού που πρέπει ν’ αντιληφθεί έγκαιρα ο σημερινός άνθρωπος, για να μπορέσει να τους αντιμετωπίσει αποτελεσματικά. Σ’ αυτή τη διαδικασία αυτοσυνειδησίας, κατανόησής δηλαδή της θέσης του και της σχέσης του με τους αντικειμενικούς και υποκειμενικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη βούλησή του, μοναδική είναι η συμβολή της γνώσης.


8. Με την αυτογνωσία περιορίζεται η αλλοτρίωση. Ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας απελευθέρωσης του ανθρώπου είναι η αυτογνωσία. Η αυτογνωσία επιτυγχάνεται, εφόσον ο άνθρωπος κατανοεί και προσδιορίζει τη θέση του στη διαρκώς μεταβαλλόμενη πραγματικότητα της ζωής. Έτσι, διατηρώντας αναπαλλοτρίωτο το δικαίωμα της ελεύθερης κρίσης και βούλησης, μπορεί να διαμορφώνει τη ζωή του σύμφωνα με τις προσωπικές του ανάγκες και επιθυμίες και να περιορίζει την έκταση των επιπτώσεων της αλλοτρίωσης που επικρατεί στην εποχή μας.


9. Αυτογνωσία, αυτοσεβασμός, αυτοδιάθεση, αυτοκυριαρχία κλπ Αρκετές σύνθετες λέξεις στη γλώσσα μας έχουν ως πρώτο συνθετικό τη λέξη «εαυτός». Τυχαίο; Θα μπορούσε, ίσως, να θεωρηθεί και ως μαρτυρία ότι ο άνθρωπος εξαρτά την προκοπή και την ευτυχία του πρώτα απ’ όλα από τον ίδιο του τον εαυτό.


10. Αυτοκυριαρχία, αρετή εσωτερικής ελευθερίας. Για να επιβληθούμε στις επιθυμίες μας χρειάζεται αγώνας. Σ’ αυτό τον αγώνα δε θα νικήσουμε, αν δεν κρίνουμε διαρκώς τον εαυτό μας, αν δεν συνειδητοποιήσουμε τις αδυναμίες μας και τα ελαττώματά μας και αν δεν έχουμε ισχυρή θέληση. Έτσι, με αυτή την εσωτερική πάλη, σμιλεύεται ο χαρακτήρας μας. Γι’ αυτό η αυτοκυριαρχία συνδέθηκε άμεσα με την απελευθέρωση του ανθρώπου και την ηθική του ολοκλήρωση. Γι’ αυτό πραγματικά ελεύθερος δεν είναι αυτός που κάνει ό,τι θέλει χωρίς να νοιάζεται αν βλάπτει τους άλλους, αλλά αυτός που ενεργεί και κινείται μέσα στα πλαίσια της δικαιοσύνης, των κοινωνικών αρχών όχι από φόβο ή υστεροβουλία, αλλά επειδή αντιλαμβάνεται ότι οι ηθικοί και κοινωνικοί περιορισμοί προστατεύουν την ελευθερία του. 


Κατακλείδα και χορηγός ανάρτησης "Ο μεγάλος δικτάτορας"

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας στις 10:22 π.μ.

Ετικέτες ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, Πληροφοριακό υλικό για την Ελευθερία

Αντιδράσεις:

Σύνδεσμοι σε αυτήν την ανάρτησηΔημοκρατία και ΜΜΕ: υπόδειγμα παραγωγής κειμένου

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ και ΤΥΠΟΣ: ο ρόλος του τύπου στην εδραίωση της δημοκρατίας


ΘΕΜΑ: «Η ποιότητα της Δημοκρατίας αναδεικνύεται από τη δυνατότητα να υπάρχουν ισότιμα πολλές και διαφορετικές απόψεις για όλα τα θέματα που απασχολούν το σύγχρονο άνθρωπο και από το δικαίωμα του να μπορεί να εκφράσει ελεύθερα και με οποιοδήποτε τρόπο τις προσωπικές τους θέσεις για όλα αυτά» 
Ποιος είναι ο ρόλος των ΜΜΕ και ειδικότερα του Τύπου στην εδραίωση του πλουραλισμού και της πολυφωνίας, που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο του δημοκρατικού πολιτεύματος» [400-500 λέξεις περίπου].


ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: από τη θεωρία στην πράξη 
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: γενικές σκέψεις για τη δημοκρατία και τη σημασία της / Ιστορική αναδρομή και σύνδεση του δημοκρατικού πολιτεύματος με το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο Τύπος στην ανάδειξη και την υποστήριξή του (λέξεις 203)


    Το δημοκρατικό πολίτευμα, από την αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία μέχρι και τις μέρες μας, θεωρείται η αρτιότερη μορφή πολιτειακής οργάνωσης και διακυβέρνησης, επειδή συνθέτει και πραγματώνει δυο κορυφαίες αξίες, την ελευθερία του λόγου και τη δικαιοσύνη (ισηγορία και ισονομία), στοιχεία απαραίτητα για να προοδεύσουν και να ευτυχήσουν άτομα και κοινωνίες. Ο Περικλής πρώτος με μοναδικό τρόπο, κατά τον έπαινο και την προβολή της Αθηναϊκής δημοκρατίας, αναγνώρισε τη μεγάλη αξία που είχαν στην υπεροχή αυτού του πολιτεύματος, η παρρησία και ο σεβασμός της διαφορετικής άποψης. Ο Αριστοτέλης πάλι στάθηκε με έμφαση στην ικανότητα του λόγου, που διαφοροποιεί ουσιαστικά τον άνθρωπο από τα άλλα ζώα και η οποία συντελεί στο να φτάσει στην τελειότητά του, γιατί με αυτή μπορεί ν’ αντιλαμβάνεται το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο. Η ειδοποιός αυτή διαφορά όμως, θα ήταν δώρο άδωρο, αν δεν είχε ο κάθε πολίτης δικαίωμα να σκέφτεται αβίαστα και να εκφράζει με κάθε τρόπο τις απόψεις και τις ιδέες του για όλα τα θέματα που τον απασχολούν ως πολιτικό και κοινωνικό ον. Το δικαίωμα αυτό, της ελευθερίας της σκέψης και της έκφρασης, η πεμπτουσία δηλαδή της δημοκρατίας, ειδικά στη σύγχρονη πραγματικότητα, κυρίως με τα ΜΜΕ και τον Τύπο μπορεί να πάρει σάρκα και οστά. 




ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ: 
α] ο θετικός ρόλος του τύπου στην ανάδειξη και εδραίωση των γενικών στοιχείων που είναι συνυφασμένα με το δημοκρατικό πολίτευμα και που χωρίς αυτά δεν θα ήταν μάλλον δυνατή η επιβίωσή του (λέξεις 421)


   Πράγματι, η ισονομία και η ισηγορία , η αξιοκρατία και η δικαιοσύνη, η ελευθερία και η εσωτερική πειθαρχία, οι ελεύθερες επιλογές και η ταυτόχρονη υπακοή στους νόμους, είναι στοιχεία που, και σήμερα, καθιστούν το πολίτευμα της δημοκρατίας αντιπροσωπευτικό όλων των παραπάνω αρχών του διαφωτισμού. Στο παρελθόν, στη διάδοση και στην πολιτική έκφραση αυτών των ιδεών πρωτεύοντα ρόλο, σε θεωρητικό επίπεδο, έπαιξαν, τα μανιφέστα επαναστατικών κινημάτων, οι οικουμενικές διακηρύξεις διεθνών οργανισμών ή τα «κοινωνικά συμβόλαια» που πρότειναν φωτισμένοι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών. Σήμερα, με άλλον βέβαια τρόπο, το ρόλο αυτό αναλαμβάνει ο Τύπος. Η πολυφωνία και ο πλουραλισμός για παράδειγμα, δηλαδή η δυνατότητα να συνυπάρχουν ισότιμα πολλές και διαφορετικές ιδεολογίες (= πλουραλισμός) ή να εκφράζονται πολλές και διαφορετικές απόψεις για το ίδιο θέμα (= πολυφωνία), θα ήταν γράμμα κενό, αν δεν υπήρχε το μέσο για την έκφραση και τη διάδοσή τους. Έτσι, σε όλες σχεδόν τις εφημερίδες και τα περιοδικά, στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση και, όλο και πιο συχνά τώρα, στο διαδίκτυο, υπάρχουν ειδικές σελίδες ή εκπομπές, που φιλοξενούν τις απόψεις ειδικών ή μη, πολιτικών και επιστημόνων. Η ελεύθερη διάδοση όλων των ιδεών που υπηρετεί πιστά ο Τύπος είναι, επομένως, η πιο θετική συμβολή του στην καταξίωση της πεμπτουσίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. 
   Σήμερα μάλιστα, που η κοινωνία σ’ όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, είναι πλουραλιστική και πολυπολιτισμική , πολύ περισσότερο απ’ ότι στο παρελθόν, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα των απόψεων, είναι απαραίτητος για την εξέλιξη του πολιτισμού και για την ευτυχία του ανθρώπου. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας ότι η ευτυχία του ανθρώπου εξαρτάται άμεσα και σε μεγάλο βαθμό από τους όρους της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, αμέσως καταλαβαίνουμε ότι δεν θα ήταν δυνατή η επιδίωξή της στις σημερινές συνθήκες, αν προηγουμένως δεν υπήρχε ο συνεκτικός εκείνος κρίκος που θα ένωνε κάτω από μια στέγη τις διαφορετικές απόψεις για την επίτευξή της. Η «κοινή στέγη» είναι το δημοκρατικό πολίτευμα και «συνεκτικός κρίκος», με μια έννοια τα ΜΜΕ. Ο διάλογος που πραγματώνεται σε μια αληθινή δημοκρατία, κυρίως με διάμεσο τον Τύπο, είναι το μέσο με το οποίο ο άνθρωπος μπορεί να συμβιβάσει άριστα τις πολλές και διαφορετικές ιδεολογίες που αναπτύσσονται για όλα τα σημαντικά ζητήματα, τις πολλές και διαφορετικές απόψεις που διατυπώνονται κάθε μέρα για το ίδιο θέμα, τα πολλά και ετερόκλητα στοιχεία πολιτισμού που συνυπάρχουν σ’ όλες τις αναπτυγμένες κοινωνίες. Και αυτό γιατί από τον ορισμό της η δημοκρατία είναι πολίτευμα ανοιχτό στην κριτική και τον έλεγχο, επιδέχεται τις καινούργιες ιδέες, τις νέες αντιλήψεις, τις νέες αξίες και κυρίως αναγνωρίζει και σέβεται το διαφορετικό. 


ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ: 
β] η αντικειμενική ενημέρωση, που είναι ένας από τους βασικούς στόχους που έχουν τα ΜΜΕ, απαραίτητος παράγοντας στη λειτουργία της δημοκρατίας (λέξεις 185)


   Ένα άλλο πολύ βασικό χαρακτηριστικό της δημοκρατίας, είναι η δυνατότητα που έχει ο πολίτης να ενημερώνεται για τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, στοιχείο εντελώς απαραίτητο στη διαμόρφωση αντικειμενικής άποψης για όλα τα σύγχρονα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα. Τα ΜΜΕ, όπως είναι γνωστό, είναι το βήμα από το οποίο μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα ο κάθε πολίτης. Από το ραδιόφωνο, από την τηλεόραση, αλλά και από τις σελίδες του τύπου, ο πολίτης μπορεί να εκφράσει τις απόψεις του, να διακηρύξει τις ιδέες του και να υπερασπιστεί πολιτικές πεποιθήσεις. Μπορεί, επίσης, να κρίνει την πολιτική ηγεσία, να στηλιτεύσει αυθαιρεσίες της, να διατυπώσει προτάσεις για τη λύση προβλημάτων, να διεκδικήσει την ικανοποίηση δίκαιων αιτημάτων του. Τα ΜΜΕ, ωστόσο, δεν είναι μόνο μέσο έκφρασης του πολίτη, αλλά και βασικός παράγοντας που συμβάλλει στη διαμόρφωση της άποψής του, αφού αυτά του προσφέρουν τις πληροφορίες και τις γνώσεις που είναι απαραίτητες, για να αποκρυσταλλώσει γνώμη για τα γεγονότα της δημόσιας ζωής. Η σχέση, λοιπόν, των ΜΜΕ με τη δημοκρατία είναι τόσο στενή, ώστε η καλή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την καλή λειτουργία των μέσων μαζικής ενημέρωσης.


ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ: 
γ] αρνητικές επιδράσεις εξαιτίας των υπερβολών ή της παραπληροφόρησης (λέξεις 192)
   Το δικαίωμα στην ενημέρωση, στοιχείο τόσο απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία της δημοκρατίας, εξαρτάται, σχεδόν αποκλειστικά, από τον Τύπο και τα ΜΜΕ. Η κακή χρήση τους οδηγεί στην αναίρεσή του. Όταν προβάλλονται επιλεκτικά ορισμένες πτυχές ενός γεγονότος και κάποιες άλλες αποκρύπτονται, όταν διαστρεβλώνεται, παραποιείται η αλήθεια, όταν κατασκευάζονται και διασπείρονται ψευδείς ειδήσεις, όταν διαβάλλονται πρόσωπα και υπάρχει μεροληψία, όταν η σκοπιμότητα αντικαθιστά το χρέος για αντικειμενική, πλουραλιστική και υπεύθυνη ενημέρωση, τότε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μετατρέπονται σε τύραννο και δυνάστη της ανθρώπινης σκέψης. Την αιχμαλωτίζουν και την υποδουλώνουν. Δεν ενημερώνουν, αλλά χρησιμοποιούν την ενημέρωση για να ελέγχουν και να επηρεάζουν τις εξελίξεις, να διαμορφώνουν και να κατευθύνουν την κοινή γνώμη. Προσβάλλουν την ελευθερία της σκέψης. Για να μπορεί ο άνθρωπος να σκέφτεται ελεύθερα, πρέπει να έχει τη δυνατότητα πολλαπλών επιλογών. Η ελεγχόμενη τηλεόραση στερεί από τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων τη δυνατότητα αυτή και, άρα, περιορίζει την ελευθερία σκέψης τους και επομένως αναιρεί στην πράξη το πιο ουσιαστικό γνώρισμα του Δημοκρατικού πολιτεύματος.


ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΑ: 
κάποια πρόταση για την αντιμετώπιση αρνητικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν τον Τύπο τα οποία ευθύνονται για τις δυσλειτουργίες του δημοκρατικού πολιτεύματος (λέξεις 295)


   Είναι βέβαιο και γενικά αποδεκτό ότι η ποιότητα μιας Δημοκρατίας αναδεικνύεται από την αντικειμενική και πλήρη ενημέρωση των πολιτών αλλά κι από τις πραγματικές δυνατότητες που διασφαλίζουν και μέσω του Τύπου στο να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Όπως από το βήμα της Εκκλησίας του Δήμου στην αρχαία Αθήνα, έτσι και σήμερα ο διάλογος για τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα μπορεί να γίνεται άμεσα, αποτελεσματικά και ουσιαστικά, από τις στήλες των εφημερίδων και τις αντίστοιχες εκπομπές ανοιχτών συζητήσεων στην τηλεόραση. Η πίστη στον ανοικτό διάλογο και το σεβασμό στη διαφορετικότητα των απόψεων, που ήταν και είναι γνωρίσματα μορφωμένων και δημοκρατικών ανθρώπων, με κριτική ικανότητα και ευρύτητα πνεύματος, είναι στοιχεία απαραίτητα για την πρόοδο και την ευτυχία του ανθρώπου σε καθεστώτα ελευθερίας και δημοκρατίας. Η άμεση δημοκρατία μπορεί να μην είναι εφικτή με τα σημερινά δεδομένα, αλλά τα ΜΜΕ τηρουμένων των αναλογιών, μπορούν να προωθούν την μέσω του διαλόγου έκφραση όλων των απόψεων. Η διασφάλιση της ενεργούς συμμετοχής όλων των κοινωνικών ομάδων με την εκπροσώπηση τους στο Κοινοβούλιο και την ισότιμη προβολή των ιδεών τους, δηλαδή η θεσμοθετημένη αυτή προσπάθεια για τη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων, είναι ο μοναδικός δρόμος για να επιτυγχάνεται η άμβλυνση των εντάσεων που έτσι κι αλλιώς θα προκύπτουν πάντα από τις αντιθέσεις που είναι σύμφυτες μ’ όλες τις κοινωνίες.

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας στις 8:53 μ.μ.

Αρνητικές συνέπειες δημοσιογραφίας, όταν παραβιάζεται η ελευθερία της προσωπικής ζωής

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και Ελευθερία: υπόδειγμα ανάπτυξης θέματος 
(σύμφωνα με τα κριτήρια των Πανελλαδικών εξετάσεων - για τη θεωρία σύμφωνα με την οποία πρέπει να γίνεται η ΠΑΡΑΓΩΓΗ κειμένου κλικ εδώ)


Παράδειγμα θέματος (για την εφαρμογή της θεωρίας):Λαμβάνοντας υπόψη το παραπάνω κείμενο και τις θέσεις του συγγραφέα για την εξουσία που έχει ο δημοσιογράφος σήμερα (να θέτει ερωτήσεις στον καθένα για οτιδήποτε), να συνθέσετε μια εισήγηση 400-500 λέξεων σχετικά με τις αρνητικές συνέπειες που έχει αυτή η δύναμη, όταν χωρίς λόγο παραβιάζεται η ελευθερία της προσωπικής ζωής του ατόμου. (40 ΜΟΝΑΔΕΣ)


Α] ΕΙΣΑΓΩΓΗ: περιγραφή θέματος- προετοιμασία ανάπτυξης. ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΘΕΣΗΣ. Στην εισαγωγική ενότητα μπορούμε να αξιοποιήσουμε κάποια από τα δεδομένα του θέματος.


    Η θετική πλευρά από τον έλεγχο της εξουσίας, την οποία μπορεί να ασκήσει ο τύπος και γενικότερα τα Μ.Μ.Ε, είναι αυτονόητη. Παραδείγματα, σαν κι αυτό που αναφέρει ο Κούντερα, όπου οι δημοσιογράφοι με τις συνεντεύξεις και τα ρεπορτάζ τους αποκαλύπτουν την αλήθεια, υπάρχουν πολλά. Δεν είναι λίγες όμως και οι περιπτώσεις στις οποίες οι δημοσιογράφοι, κάνοντας κατάχρηση εξουσίας, παραβιάζουν την προσωπική και ιδιωτική ζωή του ατόμου. Τα λεγόμενα reality show ή πλήθος άλλων εκπομπών και δημοσιευμάτων ασχολούνται κατ’ αποκλειστικότητα με θέματα που άμεσα ή έμμεσα θίγουν, χωρίς λόγο και με υπερβολή, την προσωπική και ιδιωτική ζωή του ατόμου.


1η ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: ο έλεγχος της προσωπικής ζωής του ατόμου ισοδυναμεί με περιορισμό της ελευθερίας του
    Η πιο βασική αρνητική συνέπεια από αυτή την κατάσταση είναι ο περιορισμός της ελευθερίας του ατόμου. Όλα τα Συντάγματα στις φιλελεύθερες και δημοκρατικές χώρες του σημερινού κόσμου, επειδή αναγνωρίζουν την αξία της ατομικής ελευθερίας, έχουν άρθρα με τα οποία κατοχυρώνουν το θεμελιώδες αυτό δικαίωμα και άρθρα στα οποία προβλέπουν την υποχρέωση της πολιτείας να προστατεύσει αποτελεσματικά το δικαίωμα αυτό από κάθε είδους αυθαιρεσίες ή παρεμβάσεις. Στην πράξη όμως συμβαίνει πολλές φορές να μην ισχύουν οι επιταγές του συντάγματος: όλα σχεδόν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, συνειδητά ή από υπερβάλλοντα ζήλο ή καμιά φορά και στο όνομα της αναζήτησης της αλήθειας και του δικαιώματος που έχει ο πολίτης για ενημέρωση, παραβιάζουν αυτό το δικαίωμα συντελώντας με αυτόν τον τρόπο στον περιορισμό της ελευθερίας του ατόμου.


2η ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: υποβιβασμός ενημέρωσης ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ, που αποδεικνύει του λόγου το αληθές
    Η προηγούμενη τάση των ΜΜΕ οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μια δεύτερη αρνητική συνέπεια: την υποβάθμιση της ενημέρωσης. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, που φανερώνει την έκταση και την ένταση του φαινομένου είναι τα ρεπορτάζ που αναφέρονται στην προσωπική ζωή των δημοσίων προσώπων. Φαίνεται πως η δημοσιογραφία σήμερα ενδιαφέρεται λιγότερο για την ουσία των πολιτικών γεγονότων και περισσότερο για την ιδιωτική ζωή κάποιων επώνυμων. Τα ρεπορτάζ που αναφέρονται σε σκανδαλιστικές συνήθως λεπτομέρειες της προσωπικής τους ζωής, τείνουν να υποσκελίσουν τα θέματα που έχουν σχέση με το δημόσιο βίο. Όπως είναι φυσικό, όταν κυριαρχούν τέτοιους είδους θέματα, η ενημέρωση του πολίτη, που είναι μια από τις πιο βασικές αποστολές του τύπου υποβαθμίζεται σε επικίνδυνο βαθμό.


Κατακλείδα/ συμπεράσματα: μπορεί ν’ αντιμετωπιστεί το φαινόμενο;
   Όλοι σήμερα θα συμφωνούσαν ότι η αποστολή του τύπου είναι πολύ σημαντική. Και αυτό γιατί η ενημέρωση είναι βασικό στοιχείο της δημοκρατικής μας κοινωνίας και ο ρόλος της στην εδραίωση και αποτελεσματική λειτουργία των θεσμών της είναι τις περισσότερες φορές αποφασιστικός. Όμως δεν είναι λίγοι κι αυτοί που καθημερινά διαπιστώνουν την παραμόρφωση της συγκεκριμένης αποστολής του τύπου. Η στρέβλωση αυτή, που είναι βασικό σύμπτωμα της κρίσης του τύπου, έχει όπως είναι φυσικό πολλές αρνητικές συνέπειες. Και το πιο απαισιόδοξο είναι ότι δεν διαφαίνεται κάποια προσπάθεια από κανέναν να περιοριστεί το φαινόμενο ή ν’ αντιμετωπιστούν οι αρνητικές πλευρές του.

Αναρτήθηκε από Τάσος Κάρτας στις 10:08 μ.μ.